Het woord waar ik vandaag mee ben opgestaan is acceptatie. Een thema wat wel vaker in mijn leven voorbijkomt en wat ik ook dagelijks beoefen tijdens mijn meditaties. ‘Acceptatie van wat is in dat moment’. Een krachtige handeling. Of eigenlijk niet handeling, want acceptatie betekent van binnen eigenlijk dat je juist niet-iets-doet. Het betekent dat je (dat wat je wel doet) – jouw verzet – opgeeft. En daarmee laat je toe wat er is in dat moment. En dat is, volgens de verhalen van de Boeddha precies wat past bij het vierentachtigste probleem van ons menszijn. Lees je mee?

Pijn is verzet tegen wat is

Dat zei mijn meditatieleraar Tijn Touber vorig jaar tijdens mijn opleiding om te leren meditaties te begeleiden. Die opleiding is nu precies één jaar geleden. Wat me daar vooral van bij is gebleven is de grote hoeveelheid aan mogelijkheden die er binnen meditaties zijn. Maar één ding is bij de meeste meditaties een contante factor: acceptatie van wat is in dat moment.

Het vierentachtigste probleem van ons menszijn

En eigenlijk is dat precies één van de problemen van ons menszijn. Wat in een verhaal van de Boeddha wordt beschreven als ‘het vierentachtigste probleem’. Ik vertel je hiervoor graag een kort verhaaltje over de Boeddha, die ik ook graag in mijn meditatielessen gebruik:

“Er was een man die gehoord had over de Boeddha. En dat hij zo’n grootleraar was. Zoals iedereen, had ook hij in zijn leven de nodige tegenslag gehad en hij dacht dat de Boeddha misschien in staat was hem voorgoed van zijn problemen te verlossen. Hij vertelde de Boeddha dat hij boer was. ‘Ik houd van het boerenleven’, zei hij, ‘maar soms regen het te weinig en dan mislukt de oogst. Vorig jaar moesten we het bijna met de dood bekopen. Andere keren regent het juist weer te veel, wat ook niet goed is voor de oogst.’ De Boeddha luisterde geduldig. ‘Ik ben getrouwd’, zei de man. ‘Ik heb een prima vrouw… Ik houd echt van haar maar ze kan soms zo zeuren.. De Boeddha luisterde zonder veel te zeggen. Zo passeerden vele zorgen en problemen de revue. (..).

Totdat hij was uitgepraat. Vol spanning wachtte hij op de woorden van de Boeddha die aan al zijn problemen een einde moest maken. Tot zijn verbazing zei de Boeddha: ‘Ik kan je niet helpen’. ‘Hoe bedoelt u?’, zei de man. ‘Iedereen heeft problemen’, antwoordde de Boeddha. ‘We hebben allemaal drieëntachtig problemen waar we niets aan kunnen doen. Als je echt je best doet kun je er misschien een oplossen, maar zodra het verdwenen is, komt er direct weer een ander voor in de plaats. Alle mensen van wie je houdt zullen bijvoorbeeld op een gegeven moment uit je leven verdwijnen. En ook jij zult op een gegeven moment doodgaan. Dat is een probleem, en jij noch wie dan ook kan daar iets aan doen, dus ik ook niet.’ De man werd woedend. ‘En ik dacht nog wel dat u zo’n groot leraar was!’, schreeuwde hij. ‘Ik dacht dat u me wel zou kunnen helpen! Wat hebben we aan zo’n leer.

De Boeddha antwoordde: ‘Misschien is die wel goed voor het oplossen van het vierentachtigste probleem.’ ‘Het vierentachtigste probleem?’ riep de man verbaasd. ‘Wat is het vierentachtigste probleem? De Boeddha antwoordde: ‘Dat je helemaal geen problemen wilt hebben.’”[1]

Mijn ‘drieëntachtig problemen’

En dat is eigenlijk precies waar het voor mij nu in het leven gaat. Of dat nu gaat over de maatregelen rondom Corona, mijn angsten dat ik dierbare verlies of hen iets overkomt, dat ik zelf ziek word, mijn onzekerheid over de toekomst of wat dit betekent voor iedereen in onze samenleving en de economie. Maar ook mijn zorgen over het klimaat of wereldongelijkheid. Het zijn allemaal problemen. En als ik er even voor ga zitten, heb ik er vast ook zo drieëntachtig.

De realiteit waarin we leven

Aan sommige van mijn problemen is niets wat ik kan doen om dat op te lossen. Ik kan binnen mijn cirkel van invloed daar eigen keuzes in maken, maar echt 100% controle over dat bijvoorbeeld ik of een ander ziek word heb ik niet. Dat is de realiteit waarin we leven. De maakbaarheid van het leven, bereikt daar voor mijn gevoel haar grens. En dat accepteren, dat is wat ik vandaag weer opnieuw en bewust doe. Accepteren dat ik angsten ervaar, dat ik daar verdriet bij voel, dat ik graag controle wil maar ergens van binnen juist machteloosheid ervaar. En dat die gevoelens oke zijn. Voor mij maar ook voor anderen.

Ieder heeft eigen problemen

Wat ik zie is dat allerlei mensen daar nu op zijn manier hinder aan ondervinden. Of je nou single bent en veel alleen bent, samenwoont en het huis te klein is, zelf of een familielid hebt die ziek is, je aan de frontlinie staat in de zorg, je jouw baan kwijt bent, je onderneming is gesloten of onder financiële druk staat, ieder ondervindt hier op zijn manier zijn problemen in. En voor zover ik kan inschatten en ook terugzie bij mijn klanten: dat doet pijn. En dat is logisch, dat mag ook en is onderdeel van ons menszijn.

Ruimte voor flow

Voor mij is vandaag een dag om die pijn bewust te accepteren. Toe te laten. Zonder verzet. Zonder oordeel. Want daardoor ontstaat er weer innerlijke ruimte. Ruimte om de energie in mezelf weer te laten flowen, ruimte die ik nu voel om creatieve ideeën te verzinnen, te schrijven, om anderen te begeleiden als coach of meditatiedocent, om nieuwe meditaties op te nemen, om een lieve vriendin, zus, dochter of medemens te zijn voor mijn omgeving. Om open te blijven staan voor anderen. Zodat ik een glimlach kan geven aan degene in de supermarkt die mijn karretje heeft schoongemaakt of een supportende opmerking kan maken aan iemand die het nodig heeft. Iets waar ik graag mijn liefdevolle energie wil geven. En gelukkig ervaar ik daar wel invloed op :).

Groet,

Anouk

[1] Steve Hagen (1997), Boeddhisme in alle eenvoud, p. 23-24.

Kun je wel wat professionele hulp gebruiken bij jouw ‘problemen’? Bekijk dan eens wat wij met individuele coaching voor jou kunnen betekenen.